CLICK HERE FOR THOUSANDS OF FREE BLOGGER TEMPLATES »

Linggo, Agosto 17, 2008

† KATOLISISMO: PAGSIBOL NG MAKABAYANG NASYONALISMO †



“Ang pamahalaan ng Kastila sa Pilipinas ay nagdulot ng mga pagbabago sa pamumuhay ng mga Pilipino. Mula sa sistema ng pamahalaan hanggang sa paraan ng pananampalataya, nadama ng bansa ang impluwensyang Kastila”

Iba-iba ang reaksiyon ng mga sinaunang Pilipino sa pagdating ng mga Espanyol. Dahil sa pagiging magiliw ng mga Pilipino sa mga panauhin at pagtitiwala sa kapwa ay ipinakita nila ang kanilang pakikipagkasundo sa mga Kastila. Napakaraming mga patakarang kolonyal ang kanilang isinagawa para mas mapadali ang kanilang pananakop sa ating bansa. Mula sa patakarang pangkabuhayan, pamahalaan, edukasyon, ekonomiya at ang relihiyon. Marami ang tinanggap ng mga Pilipino mula sa Espanyol isa na nga rito ang Katolisismo.

Ang nasyonalismong Pilipino ay nagmula sa mga maliliit na pamayanang tinatawag na balangay o barangay. Gayon din ang nasyonalismo ng mamamayang Bangsa Moro. Sa pagdating ng mga Kastila noong Ika-16 na siglo, ang kapuluang ito ay pinananahan ng pamayanang Malay,bawat isa ay pinamumunuan ng isang datu o raha na namamahala ng batas at kanilang mga gawain. Mapaghangad sila sa kalayaan at nakahandang magbuwis ng buhay upang ipaglaban ito kung kinakailangan.

Ang unang paglalayag ay pinamunuan nga ni Ferdinand Magellan. Isa siyang Portugese pero siya ay naglalayag para sa pangalan ng Espanya. Siya ay dumating sa gitnang bahagi ng Kabisayaan dala-dala ang isang krus na sumisimbolo ng pagbabahagi nila ng kanilang paniniwala sa mga katutubo. Siya ay kumuha ng mga ari-arian, sa pangalan ni Haring Carlos I ng Espanya sa Samar, Leyte at Cebu na pinagsama sa iisang pangalang "Isla ni San Lazaro." Masaya siyang nakipag-ugnayan sa ilang mga lokal na datu. Nagdaos pa sila ng tradisyonal na sandugo kung saan pinalalabas ang dugo sa braso, inihahalo sa tubig o alak at iniinom nilang magkasama. At higit sa lahat nakumbinsi pa ni Magellan si Humabon na maging Kristiyano.

Nang ipakilala nila ang Katolisismo sa mga Pilipino, marami ang naakit na magpabinyag dito. Sinasabing malaki ang bahaging ginagampanan ng relihiyon sa pagsibol at pag-unlad ng nasyonalismong Pilipino noong Panahon ng Kastila. Naging isa itong matinding sandigan ng pagkakabuklod-buklod ng mga mamamayan kahit na meron paring tumutol dito. Ang Patakarang Pangrelihiyon siguro ang pinaka-epektibong paraan na kanilang ginamit para sa kolonisasyon. Maganda rin naman ang naging epekto nito dahil ayon sa Paniniwalang Katolisismo, ginagalang ng mga bata ang mga matatanda. Ito ang nag-enganyo sa konbersyon dahil noong panahong iyon ay hindi iginagalang ng mga bata ang matatanda dahil wala na silang magagawang mabuti sa tribu. Ang mga kabataan ang nag-uutos sa mga matanda. Nagpakita ito ng isang mahalagang pangyayari sa kasaysayan ng Pilipinas. Nagtagumpay sng Kastila sa pamamagitan ng pagdadala ng bagong kultura na nagpapahalaga sa dignidad ng tao.

Magkaugnay ang Simbahan at Estado noong panahon ng Kastila. Naging responsibilidad ng estado ang mga establishimentong pang-relihiyon. Isa sa mga naging layunin ng Espanya sa kolonyalisasyon ng Pilipinas ay ang pagbibinyag ng mga tribu sa Kristiyanismo. Ang pagpapalit ng relihiyon ay naganap dahil sa kawalan ng ibang maayos na relihiyon, maliban sa Islam, na laganap sa Timog. Ang mga seremonya ng simbahan ay naging bantog, na naging dahilan upang mapasama ang iba't ibang pista sa tradisyong Pilipino.

Marami rin naming iba pang mga patakaran ang ginamit at inilunsad ng mga Kastila pero ang Relihiyon ang naging may pinakamahalagang kontribusyon sa bansa. Maliban sa relihiyon, nabuksan ang Pilipinas sa Pandaigdigang Kalakalan na nagdulot ng pag-unlad ng komersyo sa bansa. Nagkaroon ng mga “middle classes”, napaunlad pa ang Transportasyon at Komunikasyon at umunlad ang ekonomiya ng bansa. Nagkaroon rin ng iba pang mga patakaran pero naging sanhi lamang ito ng katiwalian at pagiging makasarili. Ang mga Patakarang Pangkabuhayan tulad ng Polo y Servicios, Bandala, Kalakalang Galyon, Obras Pias at Real Compania de Filipinas. Meron din namang naitulong ang mga ito ngunit habang tumatagal ay naging masama rin ang kinalabasan nito. Ang mga Kastila na lamang ang nakikinabang sa lahat. Marami ding naging mga tiwaling Prayle at iba pang pagpapahirap na nagbunsod sa mga katutubo na mag-alsa.

Malaki ang naging pagbabago sa Kabihasnan ng mga Sinaunang Pilipino nang tanggapin nila ang Katolisismo. Sinasabing naging matagumpay ito dahil sa mga sumusunod: (1) ang misa ng pagibibinyag, na nagdulot ng paggamit natin ng banal na tubig (holy water) na magpasahanggang ngayon ay isinasagawa parin. (2) ang “reduccion” at “plaza complex”, na sinasabi na ang mga mamamayan ay kinakailangang magtayo ng bahay malapit sa simbahan na maririnig nila ang tunog ng kampana. Dahil dito ang simbahan at ang plaza ang naging sentro ng mga pangayayari ng mga katutubo mula sa kanilang pagkabuhayan hanggang sa kanilang pagkamatay. (3) Ang pag-aaral ng mga pari sa katutubong wika ng mga Pilipinong kanilang bibinyagan. (4) at ang pagkawala ng pagiging “animistic” ng mga Pilipino. Nagkaroon tayo ng mga Pista at iba pang mga tradisyon at lalo na ang kahalagahan n gating bibliya.

Ang Katolisismo ang nagbunsod sa atin na maging nasyonalismo kaya malaki ang ang naging kontribusyon ng mga Espanyol sa ating bansa. Ito ang naging tanda ng paggalang sa mga lolo at lola na tinatawag nila noong “compadrazgo”, na nagdidiwang ng pag-iisa ng dalawang pamilya sa kasal. Malaki ang naging epekto nito na hanggang ay nadala natin at namana natin sa ating mga ninuno. Ang pagpapatayo ng mga Simbahan at mga paaralan ay naging isa ring layunin ng mga Kastila. Kaya ang ilan mga paralaan at mga unibersidad ngayon ay mula pa sa panahon ng Kastila tulad nga ng “Unibersidad ng Santo Tomas”. Kahit may mga iba paring tumutol ay nagtagumpay parin ito. Hindi maikakaila ang matagumpay na paglaban ng mga Muslim sa mga Kastila.

Likas na sa atin ang pagiging maka-diyos dahil na nga sa ating paniniwalang minana sa ating mga ninuno. Marami na tayong pinagdaanan na sumubok sa ating pagiging nasyonalismo at pagmamahal sa bayan. Bago pa man dumating ang Panahong Kolonyal ay may sarili na tayong layunin at ito ay ang paghahangad ng kalayaan na nararapat sa atin at isang pamahalaan na kikilala sa ating karapatan at mamahala ayon sa kagustuhan ng mga mamamayan. Huwag sana nating sayangin ang mga buhay na naibuwis ng ating mga ninuno. Meron pang mga problema ang darating sa ating bansa at kasalukuyan ay ating dinadanas. Ngunit dumating man ang Panahon ng Kadahupan, tayo ay magsama-sama: iisang dugo, iisang paniniwala, iisang mithiin, iisang bandila, iisang bayan at higit sa lahat iisang Diyos.

ﭗﺾtigamanﭗﺾ

1 (mga) komento:

SupheriA Lee ayon kay ...

Para sa inyong mga artikulo ukol sa "Pananakop ng mga Espanyol" binibigyan ko ng markang 20/20 o 1.0 ang inyong grupo. Ipagpatuloy!