“BUHAY KATUMBAS NG KALAYAAN”

“Ipahandug-handog ang busong pag-ibig
At hanggang may dugo'y ubusing itigis;
kung sa pagtatanggol, buhay ay mapatid,
Ito'y kapalaran at tunay na langit!”

* Pag-ibig sa Tinubuang Lupa*
-andres bonifacio-

Ilang taon na ang nakalipas nang maganap ang isa sa pinakakasukdulang pangyayari sa kasaysayan ng Pilipinas. Nabuhay ang mga katutubo sa gitna ng gulo at naramdaman nila ang kapighatian habang naging tanging saksi sila sa madugong rebolusyon laban sa mga dayuhang mananakop. Dahil sa kadahupan ng buhay noon, namuhay ang mga Pilipino sa kahirapan at may takot sa kanilang kalooban. Takot na siyang kumuha ng kanilang kalayaan para mamuhay ng mapayapa at maayos sa kanilang lupang tinubuan. Ngunit lahat ng paghihikahos at pangamba ay nabahiran ng pag-asa ng may isang taong tumayo para ipaglaban ang karapatang pilit na ikinukubli sa kanila. Dahil sa isang taong ito, napawi ang mga pagdadalawang-isip ng mga katutubo na sumuko na sa labang kanilang naumpishan.

Sa panahon ng pananakop, hindi naging madali para sa mga Pilipinong Rebolusyunista na lumaban at ipagtanggol ang sarili laban sa mga mapaniil na mga mang-aapi. Dinanas nila ang hindi matawarang pagpapasakit at di-makatarungang pagmamalupit sa kanila. Napasailalim ang Pilipinas sa kagustuhan ng mga mananakop pero pilit silang lumaban. Namayani sa buong bansa ang walang tigil na labanan at rebolusyon. Pero hindi dito nagtatapos, mula sa lupon ng mga rebolusyunista ang isang matapang na katipunero ito na nga ang dakilang sa Andres Bonifacio.

Siya ay isinilang noong 1863 sa Tundo, Maynila. Sa kabila ng kahirapan ng kanilang pamilya ay nag-aral siya sa paaralan ngunit maagang nahinto. Bagamat hindi siya nakapagtapos, ay marunong siyang sumulat at bumasa at dalubhasa rin siya sa pagsasalita sa Wikang Kastila. Naulila siya nang maaga sa magulang noong 14 na taong gulang siya. Naging tindero siya ng rattan at pamaypay, nagtrabaho siya bilang clerk, sales agent at warehouseman para matustustusan ang kanilang gastusin sa kanilang pamilya. Siya ang tumayong magulang at haligi ng kanilang pamilya dahi siya ang panganay at ginampanan naman niya ito ng walang pag-aalinlangan. Mahilig siyang humiram ng mga libro at magbasa kasi para sa kanya para rin siyang nag-aaral. Lumaki siya ng mulat sa mga pangayayaring nagaganap sa bansa at nagkaroon ng pagnanais sa kanyang puso na ipagtanggol ang bansa at makamtan ang kalayaan na kanilang hinahangad.

Dahil dito sumapi siya sa La Liga Filipina na itinatag ni Jose Rizal. Ngunit ng mabuwag ang samahang ito, ay napag-isipan niyang bumuo ng panibagong lupon ng mga mamamayang siyang magiging boses at maghimagsik upang makamtan na ang kanilang inaasam-asam na kalayaan at ito'y tinawag nilang KKK (Kataastasang Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan). Siya ang naging puno ng samahang ito at binansagan siyang “Supremo” o “Ama ng Rebolusyon”. Upang mapanatili ang kaligtasan ng samahan ay ipinanatili nila itong sekreto subalit dahil na rin sa pagkasilaw ng isang Pilipino sa karangyaan ay isiniwalat niya ang lihim ng samahan at inilagay ang katipunan at ang buong bayan sa tiyak na kapahamakan. Dahil sa bilis ng mga pangyayari ay hindi nila inaasahang magkaroon ng rebolusyon. Nagpulong-pulong sa Balintawak at kalaunay tumungo sa Pugad Lawin at doo'y naghimagsik. Dito nagsimula ang rebolusyon ng 1896 na naging kauna-unahang rebolusyon sa Asya laban sa mga Europeo. Hindi natin maikakaila na marami siyang nagawa para sa ating bansa. Ngunit namatay siya ng trinaydor sa kamay ng kanyang mga kalahi na siyang kaniyang pinagtatanggol. Masasabi ba nating makatarungan ang kanyang pagkamatay????!!!!

Ibinuwis niya ang kaniyang buhay para sa Pilipino pero ang kapwa niya Pilipino ang siyang kumitil sa kaniyang buhay. Kahit hindi makatarungan ang kaniyang pagkamatay ay nagdulot ito ng pagkamulat ng mga Pilipino na lumaban kahit ang sarili na nilang buhay ang nakataya. Sumibol ang kanilang pagiging nasyonalismo at naisip nila na kailangan na nilang kumilos nang hindi pa mahuli ang lahat.

Para sa amin, kahit namatay siya ay kahit papano ay naipakita niya ang kaniyang pagmamahal sa kaniyang Bayang Sinilangan. Pagmamahal na walang makakatumbas kahit na ang kaniyang buhay. Hindi namin siya malilimutan sa isip at sa diwa dahil siya ay nagsilbing tatak ng pag-asa at kabayanihan na walang pag-aalinlangan at walang hinihinging kapalit sa kaniyang kagitingan.

-ΣΣΣ ἯὶйկṂḍҵṁḁṅ ΣΣΣ

ﭗﺾtigamanﭗﺾ